Zurrumurruen arabera, presoen trukea egingo da. Izenak ez dakizkigu. Asaldura ikaragarria dago.

Badakigu Etxegoien eta biok barruan egongo garela. Iluntzeko zortzietan nire ziegako atea irekitzen da eta kartzelari bat agertzen da, “borreroa” deitzen duguna. “Bihar zazpietan Frantziara aterako den maleta prestatu. Hau gaueko hamaiketan deitzera etortzea baino hobea da, e?” -esaten dit- “Bai!” Beste ziega batera doa.

Goizeko zazpietan kartzela osoa zutik dago. Presoak erdiko baranden kontra iraultzen dira. Jai eguna dirudi eta hala da.

Ziega batera noa lagun batzuei agur esatera. Lau daude koltxoietan etzanda eta beste bat ondoan eserita. “Mandatu bat daukazue Frantzian dagoen norbaitentzat? Oso ondo gaude. Honek erditze laukoitza dirudi”, dio gela seinalatuz.

Banoa eta txantxetan geratzen dira, agian emozioa ezkutatzeko. Lehenengo gelan sartzen naiz. Donostiarren feudoa da. Gehienak koltxoietan etzanda daude. Eskua ematen diot bati, bere indar guztiarekin tiratzen du eta bere gainetik jirarazten nauten pare bat kolperekin hartzen nau. Agur honek oroitzapen asko dakarzkit: Loiola, Saseta eta beste hainbat gauza.

Erdialdean, Guardia Zibila binaka eskuburdinak jartzen digu, eta, azkenean, kalera ateratzen gara. Kalera! Zirimiria dago. Bi autobusetan abiatu ginen Irunerako bidean. Hondarrabiako La Concha hotelean hartu gintuzten ostatu. Lehen aldiz bost hilabetetan, ohe bati begira zoratu ginen.

Hurrengo egunean jakinarazi ziguten bart San Martzialen gure hobiak zulatzen aritu zirela. Beste aldeko trukatuak ez zirela iritsiko uste zutelako.

Nazioarteko zubira garamatzate. Zorri-koadrila bat bezala gara. Errebeldeak beren uniforme onekin jantzita daude. Gure izena eta maila militarragatik deitzen digute, eta banan-banan, besoa altxatuta, kaleratzen gaituzte, guk ez diogu erantzuten haien agurrari. Zubia oso pozik igaro genuen Suediako Gurutze Gorriko kideekin topatzeko, eta haietako bati “Quelle decéption” esaten entzun nion. Itxura guztien arabera, gala-jantzidun militarrak ikustera zihoala uste zuen, eta kartzelatik zetozen gizonekin topo egin zuen, heriotzarekin jolastetik eta uniformeen gogo gutxirekin.

Horrela, berrogeita bat gudarik igaro genuen zubia, hurrengo egunean Bartzelonara joateko, eta espetxeetan zain dauden lagunen trukeak egiten jarraitu ahal izateko.