Irun, Hondarribia, Hendaia, Bera eta Lesakako bizilagun talde batek osaturiko talde memorialista da Kepa Ordoki – Memoria Historikoa Bidasoan.
Elkartea 2018an sortu zen, Irungo atxilotze gunei buruzko ikerketa aurkeztuz. Baita ere, Kepa Ordoki, Gernika Batailoiko Komandantearen heriotzaren XXV. urteurrena oroitaraziz.
Bidasoa bailaran askatasuna, demokrazia eta justizia sozialaren alde borrokatu edo bizitza eman duten pertsonen oroitzapen historikoa berreskuratzea, eta hauen ideiei duintasuna ematea eta zabaltzea, da elkartearen helburua nagusia. Gizatalde ezberdinei aurpegia jartzen lan eginten du Kepa Ordoki – MHB elkarteak.
Oroimen historikoak eskatzen duen errespetua ezinbestekoa da, herrien etorkizuna eta pertsona aske eta solidarioen garapenerako. Horregatik, elkarteak egiaren berreskuratze eta zabalpenean lan egiten du. Ikerketak, argazki, informazio edo testigantzen dibulgazioa, jardunaldi memorialistak eta behar beste diren ekintzak gauzatzen dira. Modu honen bidez lortuko da bakarrik errepresaliatu eta armekin isilaraziak izan ziren pertsonen aldeko justizia egitea.
Elkarteak 1936ko altxamendu faxistaz gain, frankismoa eta trantsizioa deituriko epe historikoak aztertzen ditu. Hau da, 1936tik 1978ra. Beti ere, tokiko ikuspuntua eskainiz jorratzen diren gaiei.
Ordoki Komandantea
Batzaren helburuen artean Kepa Ordokiren bizitza eta ibilbidea ezagutzera ematea dago. Gudari irundarrak Gipuzkoa, Bizkaia eta Santanderreko fronteetan borrokatu zuen, 24 urterekin, San Andres bataloiko kapitain gisa. 1937an, atxilotu eta heriotzara kondenatu zuten.
Duesoko kartzelatik eta Gurseko kontzentrazio esparrutik ihes egitea lortu ostean, erresistentzian ibili zen Ipar Euskal Herrian.
1942an, Eusko Jaurlaritzaren enkarguz, euskaldunez osaturiko unitate militarra sortzeko enkargua jaso zuen. Makiak berriz, Espainia frankistan barneratzea proposatu zuen, baina Agirre Lehendakariak eta Ordoki berak suizidatzat jo zuten operazioa. Honenbestez, aliatuen esku gelditu zen Gernika Bataloia, II. Mundu Gerran, Kanpotarren eta Marokoarren 8. erregimentu mistoaren barruan.
1945eko apirilaren 14ean, Ordokik fronte atlantikoa askatzeko agindua jaso zuen. Montaliveteko (Point de Grave) Naziak irtenaraziz, Garona ibaiaren ezkerraldean.
“Balio moral eta militar” handiko ekintza honegatik, zilarrezko izarra zuen gerra gurutzea ezarri zioten eta Gernika Bataloia eta Ikurriña ohorez eta militarki agurtu zuen De Gaulle generalak. “Komandante. Frantziak ez du inoiz ahantziko euskaldunek herrialdea askatzen egindako esfortzu eta sakrifizioak”, esan zion.
Elkartea 2018ko apirilaren 16an eratu eta irailaren 17an erregistratu zen, Euskal Autonomia Erkidegoko Elkarteen Erregistro Nagusian, AS/G/21903/2018 zenbakiarekin.