Von Moltke enbaxadore naziaren gorpuzkien itzulera
Apendizitisak jota hil zen Alemania naziaren enbaxadorea, 1943an. Gorpuzkien aberriratzean, trenak Donostia, Irun eta Hendaian geldialdiak egin eta bertako faxistek ohoreak eskaini zituzten.
Erorien haraneko "martiri" eta "erori" bidasotarrak
Erorien Haranak irunetik pasa edo irundarrak diren 24 pertsonen gorpuzkiak ditu. “Gurutzadako martiri zein eroriak” edota udalak dohainik eskainitako hilobian egondako matxinatuak dira. Honela, bi desobiratze burutu ziren Blaiako hilerrian. Lehenbizi, 1958 azaroaren 20an, bi gorpuzki atera zituzten, eta, 1962ko uztailean, hemezortzi gorpuzki.
Covadongako Ama Birjna Irunen
1939ko ekainak 11an, ohore militar eta erlijiosoekin zeharkatu zuen Covadongako amabirjinak Bidasoa ibaia. Hamarnaka lagun batu ziren irudi erlijiosoari harrera egiteko intentzioarekin, Carmen Polo eta Carmen Franco buruan. Hau da nazionalkatolizismoak irunen burutu zuen indar erakustaldi handienetako bat.
Irun, kontzentrazio herria
Irungo muga izaeraren ondorioz, ez da harritzekoa bost kontzentrazio esparru egon izana 1936 – 1942 artean. Ehunka pertsona barneratu ziren erregimen berrian Avenida Zubitik. Beraien aktibitate eta militantziagatik euren patua eta etxera itzultzeko bidea guztiz ezberdina izan zen.
Previous
Next

43 alditan bonbardatu zuten Bidasoa

2021-07-25

Hainbatetan aipatu izan du Kepa Ordoki – Memoria Historikoa Bidasoan elkarteak Behe Bidasoak jasan zuen ofentsiban, bonbardaketak egon zirela. Xabier Irujo irakasleak Gogora Institutuarekin batera publikatu duen “Atlas de Bombardeos en Euskadi (1936 – 1937)” liburuak baieztapena berretsi eta zifra zehatzak jarri ditu.

Inpunitatezko 85 urte

2021-07-18

85 urte 1936ko Estatu kolpeaz. Orduz geroztik, “atado y bien atado” utzi zutenek inpunitatez ezarri dute isiltasuna.   Bidasoan ere hala

Kepa Ordoki MHB, Bidasoaldeko elkarte memorialista

Bidasoa ibaiaren arroan askatasuna, demokrazia eta justizia sozialaren alde borrokatu edo bizitza eman zuten pertsonen oroimen historikoa berreskuratzea, eta hauen ideiei duintasuna eman eta zabaltzeko intentzioarekin sortu da elkartea. 
Elkartea
Bidasoko Deportatuak
Iruditegi kolektiboan deportazioa aipatuz gero, segituan datorkigu Alemania edo Poloniako kontzentrazio eta akatze-esparruak. Aldiz, gune horietara mugiarazitako pertsonek jatorri guztiz anitza izan dute. Frankismoak, Nazismoak eta Faxismoak baliatu izan dute deportazioa, "indeseables” deiturikoak baztertu eta desagerrarazkteko. Bidasoa ibaiaren arroa jatorri duten 90 deportatu konta ditzakegu eta hauetako 30 zelaietan eraili zituzten.
Erakusketa
Topaketaren aurrekariak
Argazki galeria
Companys 80
2020ko abuztuaren 29an, Lluís Companys i Jover president katalanaren entregaren 80. urteurrena bete da. Pedro Urraca polizia agenteak eta alemaniako polizia militarrak frankismoaren esku utzi zuten irungo Avenida Zubian.
Izan zirenak eta izango direnak gogoan
Bidasoko 150 emakumetik goiti errepresioa jasan dute 1936ko Estatu kolpearen ostean. Emakumeen aurkako fusilaketak, atxiloketak, erbestea edota jazarpen ideologikoa ezarri zuten faxistek.
Proiektua